İnsanları anlamak için bu kadar çok çaba sarf etmesek belki daha kolay anlayabileceğiz onları. Kendimizi zorladıkça kafamızda farklı yargılar oluşturuyoruz ve o yargılarımızı doğrulayacak izleri takip etmeye çalışıyoruz. Sonuçta doğrular, yanlışlar hepsi kafamızda yarattığımız yanılsamalar değil mi?
Almanya’da bir hayvanat bahçesinde;
Dünyanın en tehlikeli türü diye yazan bir bölüm var,
İçeriye girdiğinizde sadece “ayna” var..
İnsan, en basit şekilde nasıl anlatılır diye internette bir araştırma yaparken bir çok düşünür ve yazarın farklı bakış açıları ile yaptıkları tanımlamalarla karşılaştım. Tüm tanımlamaların ortak paydası insanın bir hayvan olduğu yönünde. 😊
İşte bu saptamaları paylaşmak istiyorum sizlerle. Benim tanımını sorarsanız “İnsan işbirliği yapabilen bir hayvandır” Bugün geldiği noktaya sadece beynini kullanarak değil, yardımlaşabilmeyi becerebildiği için gelmiştir.
KONFÜÇYUS: İnsan, öğrenen hayvandır.
THALES: İnsan, araştıran hayvandır.
SOFİSTLER: İnsan, kazanan hayvandır.
SOKRATES: İnsan, sorgulayan hayvandır.
PLATON: İnsan, toplumsal hayvandır.
ARİSTO: İnsan, düşünen hayvandır.
SEPTİKLER: İnsan, şüpheci hayvandır.
STOİKLER: İnsan, her şeye alışan hayvandır.
HERAKLIETOS: İnsan, tartışan hayvandır.
J.LOCKE: İnsan, deneyen hayvandır.
J.DEWEY: İnsan, çıkarını düşünen hayvandır.
I.KANT: İnsan, eleştiren hayvandır.
DESCARTES: İnsan, konuşan hayvandır.
G.W. HEGEL: İnsan, sistematik hayvandır.
GAZALİ: İnsan, tutarsız bir hayvandır.
A.CAMUS: İnsan, itiraz eden hayvandır.
K.POPPER: İnsan, yalanlayan bir hayvandır.
T.KHUNN: İnsan, teori kuran bir hayvandır.
K.MARX: İnsan, mücadeleci bir hayvandır.
E.FROMM: İnsan, seven bir hayvandır.
H.BERGSON: İnsan, araç yapan bir hayvandır.
F.NIETZSCHE: İnsan, düpedüz hayvandır…!
Bir su akıntısının karşısına geçmek isteyen akrep yakınındaki deveye beni karşıya geçirir misin diye sorar, deve de sen akrepsin beni sokarsın, seni geçiremem der. Akrep söz verir, sokmayacağım, geçir beni karşıya der. Deve, akrebin çaresiliğine dayanamaz ve onu sırtına alıp karşıya geçirmek için harekete geçer. Akıntının ortalarına geldiklerinde akrep birden deveyi sokar, deve ne yaptın şimdi ben öleceğim, sen de akıntının ortasında kalıp, karşıya geçemeyeceksin, neden beni soktun diye sorar. Akrep, deveye döner ve burası Ortadoğu der. 😔 Leonard Cohen, bir konserinde anlatmıştı bu hikayeyi.
Almanya’da bir hayvanat bahçesinde; Dünyanın en tehlikeli türü diye yazan bir bölüm var,
İçeriye girdiğinizde sadece “ayna” var…
“İnsanların kötü olduğunu söylememeliyiz asla” diyordu Fransız filozof Alain “yeter ki neden öyle davrandıklarını görebilelim” Anladığım, bir tartışmanın ya da saldırganlığın temeline inmeliyiz diye düşünüyordu Alain. Bense derine indikçe daha fazla kötülükle karşılaşabileceğimizden endişe ediyorum. :))
“İnsanın öyle düşünceleri vardır ki arkadaşlarına anlatamaz hatta kendine bile anlatamaz” der Dostoyevski ve devam eder bir insan ne kadar iyi kalpli ise böyle düşünceleri de o kadar çok olur. Belki de insanı da, insanlığı da kurtaracak düşünceler, bu kendimizden dahi sakladığımız düşüncelerden çıkacaktır. İyi kalpli insanların içinde sakladıkları bu düşüncelerin dünyayı daha iyi bir yer yapacağına yönelik daha önce kimselerle paylaşmadığım böylesine naif bir düşüncem var…
Bir insanı anlamak için yaşamını değil uğruna yaşadığı şeyi incelemek gerekir çoğu zaman ikisi birbiriyle örtüşmez.
Bir insanı hızlı tanımak istiyorsanız beklentilerini, biraz daha derine inmek istiyorsanız da korkularını sorun. Beklentiler, olduğu, olmak istediği kişi ile ilgili yüzeysel ipuçları verir. Korkular ise her zaman için beklentilerden daha samimi, daha içtenlikli ve daha derinden gelen işaretlerdir. O açıdan bir insanın korkularını, beklentilerinden daha fazla önemserim.
Geçen gün dinlediğim bir TED Sunumunda konuşmacı çok güzel bir bilgi verdi.
Eğer bütün böcekler yeryüzünden yok olsaydı 50 yıl sonra dünya yok olurdu ama insan türü yeryüzünden yok olsaydı dünya 50 yıl içinde kendini yenileyip tekrar düzene girer, yaşam devam ederdi.
İnsan türünün bu denli kibirli olmasının, bir dünya savaşı sonrasında dünya yok olur diye düşünmesinin hiç bir anlamı yok. Kaybeden vahşiliği ile evrene hakim olduğunu zanneden insanoğlu olacak, dünya yoluna devam edecek, milyarca yıldan beri olduğu gibi…
Hayata Dair Notlarım 