01 Aralık Salı günü Beykent Üniversitesi’deki Yapım Yönetimi dersimin kapsamında verdiğim “İşi Planlama ya da İşin Peşinden Sürüklenmek – İnşaat Projelerinde Doğru Planlama ile Verimlilik Nasıl Arttırılır?” konulu seminerde sevgili Sedat Mança’nın altığı notları sizlerle paylaşmak istiyorum.

Geçtiğimiz salı (1 Aralık) günü Beykent Üniversitesi’nin Taksim Yerleşkesin’de Yapım Yönetimi yüksek lisans seminer derslerinin bu dönem üçüncüsü düzenlenen ve konuşmacısının  Smart Solutions İnsan Kaynakları Yönetim Danışmanlığı ve 1inşaat Bilişim Ltd. Şti. Kurucu Ortağı olan Değerli Cem Kafadar’ın sunumu ve İstanbul Teknik Üniversitesinin Yapı İşletmesi Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Değerli Dr. Murat Kuruoğlu’nun katkılarıyla çok keyifli ve öğretici bir seminer oldu. Sizlere yaklaşık 3,5 saat boyunca interaktif  şekilde geçen bu sunumda aldığım notları paylaşmak istiyorum.

Öncelikle bu seminer derslerinin amacı, Cem Bey’in ve Murat Hoca’nın ve tabiki Yapı İşletmesinin duayenlerinden Doğan Sorguç hocanın fikir önderliğinde bir hayal ile başladığını öğreniyoruz. Bu hayal, sektörde çalışan mühendislerin ve yapı işletmesi & proje yönetim alanında uzmanlaşmak isteyen öğrencileri bir araya getirerek fikir paylaşımında bulunmalarını sağlayacak bir ortamda buluşturulmasıdır. Bu buluşmalar neticesinde hem sektör profesyonellerinin bilgi birikimlerinin arttırılması hem de sektöre yeni adım atanlar, profesyonellerin tecrübelerinden yararlanması olarak bu seminer derslerin düzenlenmesinde katkıda bulunmuştur. Gelelim aldığım dipnotlara.

Öncelikle günün en can alıcı cümlesi, 19. yüzyıl ortalarında Sosyoloji’nin banisi Auguste Comte’un şu sözü damgasını vurmuştur.

“20. yüzyıldan başlayarak, yöneticiler mühendisler olacaktır; bir şartla, Sosyoloji bilmek şartıyla demiştir”

Bütün insan ilişkilerinin ve tabiki projelerimizin planlaması ve verimliliklerinin arka perdesinde sosyolojinin ve felsefenin, yeteri kadar okunamamış, anlaşılamamış ve irdelenmemiş olduğu kanısına varıldı. Bu bilgiler ışında yaklaşık 70 kişilik bir katılımcı kitlesinde herkesin fikrini beyan ettiği bu interaktif etkinlikteki başlıca notlarım şu şekilde;

• Planlamacıların önündeki en önemli engellerden birisi Üst Yönetimin yeterince ilgili olmaması.
• Farklı olası senoryaların yapılmaması veya gözardı edilmesi.
• Planlamacıların yeterli yetkinliğe sahip olmaması.
• Disiplinlerarası çalışmanın yapılamaması.
• Proje başlamadan önce yeteri kadar donenin olmamasından dolayı doğru bir planlama yapılamaması.
• İş Sağlığı ve Güvenliğinin planlama üzerindeki etkisinin gözardı edilmesi.
• Planlama departmanını kendi içinde ve şantiye genelindeki koordinasyon eksikliği.
• Grev, kaza ve diğer risklerin planlama içerisinde optimum şekilde yer almaması.
• Özellikle küçük firmaların planlamayı daha fazla önemsemesi gerektiği. Çünkü büyük firmaların kurtarma şansları vardır  ancak küçük firmalar planlama hatalarından dolayı batabilir.
• Ülkelerin kendi içlerindeki risklerin yeterince okunamaması.
• İşverenlerin planlama konusundaki yetkinlikleri.
• Kurumsallaşma eksikliği.
• Kurumun kendini yeteri kadar tanımaması.
• Etkin bir bilgi yönetim sisteminin oluşturul(a)maması.
• Daha önceki projelerdeki verilerden yararlanılmaması.
• Planlamayı aslında yöneticinin yapması. Yönetici yoğunsa planlama mühendisi/teknikeri ile birlikte yapmalıdır. Planlamadaki problemler tamamen yöneticiden kaynaklanır.
• Vizyoner insanların işidir planlama.
• Zaman yönetimi çok önemlidir. Şantiye başlangıcında bütün teknik personele zaman yönetimi konusunda bir eğitim verilmesi projenin ve kişilerin yararınadır.
• Planlamada gereğinden fazla ayrıntıya girilmemelidir.
• Rapor çıktılarının üst yönetimin doğru okuyamaması.
• Metrajsız planlama olmaz. Planlamanın en önemli basamağı metrajdır.
• Planlama bir yönetim aracı olarak kullanılmalıdır.
• İdareden doğan gecikmeler için ( claim- hak talebi ) hızla aksiyon alınmalıdır.
• İş programındaki her ünite birer “milestone” olarak atanmalıdır.
• “What If ” (ne olursa ne yapılmalıdır ? ) analizleri önemlidir.
• Şantiye çalışanlarına, iş programının kısa ve uzun vadeli hedefleri hakkında bilgilendirme yapılmalıdır.
• İşin başında ve belirli periyotlarda tüm çalışanların katıldığı program/maliyet kontrol bilgilendirme sunumları yapılmalıdır.
• Kritik hat analizi haftalık toplantılarda konuşulmalıdır.
• Sapmaların analizi iyi irdelenmelidir.
• Aktivite safhasında iyi analiz edilmelidir.
• Kullanılan malzeme miktarı analizi önemli. ( Fire Oranları )
• İş programı hazırlanırken yapılan kabuller not edilmelidir ve iyi irdelenmelidir.
• İklim koşulları ve çalışılmayan günler göz önüne alınmalıdır.
• Sözleşme Yönetimi ve Hak Talepleri iş programından çıkmalıdır.
• CPM bazlı bir iş programı hazırlanmalıdır.
• Günlük olarak iş programında sahaya bilgi aktarımı olmalıdır ve yaşayan bir organizma gibi davranılmalıdır.
• İş programı bolluklar içermelidir. Beklenmedik gecikmeler o bolluklardan yararlanılmalıdır.
• Aktiviteler, iş yapım tekniklerine uygun olmalı ve uygulayıcı birimlerin katılımı ile hazırlanmalıdır.

Bu konulara ilgi duyan herkesi, seminerleri takip etmesi için her 15 günde bir düzenlenen bilgi paylaşım etkinliklerine davet ediyorum. Bir sonraki seminer “Bütçelendirme ve Maliyet Yönetimi” konulu ve konuşmacısı da değerli  İlke Göktürk Bozkurt’un    (STFA İnovasyon Müdürü & Profesyonel Koç) olacaktır.

Tarih:15.12.2015,  Sınıf:407, Yer: Beykent Üniversitesi Taksim Yerleşkesi

Saygılarımla,

Sedat Mança